PAESE TRA I MONTE
Paese tra i mónte:
che bél che t inés.
D istéde te ride, d otóno te piande,
d invèrno co l nèi t me böte alegria
e anche s fa frèido e continua a maié.
Lasàte e partì faràa pròpio fadia.
D solito i dis che cà n iné ninte:
cösto par me iné na budia.
D istéde inón fèn e cianpe d patate;
ón órte d salata, fadéi, biéde e rape.
Com fruta é bèn pöcia,
ma cöla ch iné
s po fèi marmelata se s sa cusiné.
Le strade bél néte e le céde coi fióri,
i mónte e i pradis che pias tanto ai sióre;
la dénte dovial e brava a lorà;
par chi ch vèn da fòra ncamò vo tornà.
Chi ch é costréto par laóro a partì,
cuön ch l a un bél grumuto n vöd l óra da gni.
Ié las pur ch i diga che cà n iné ninte:
ma tu me pias tanto, paese tra i mónte.
COMELGO
Comélgo, val vèrde,
i mónte te scuèrde.
Tra bósche de piante al véio se pèrde.
A spiéte bonóra co nase al saróio
descrive i tu colóre davèro ié n póio,
e cuön ch al tramónta e róso iné l ziél
al ónbra dle mónte t és ncamò pi bél.
Paese sui còi, paese nt al piön,
calcdun tanto in auto par da tocé l ziél co l mön.
Tabiés e barache n se po contà,
geranie su l céde, tance fióre nt al pra.
Al Piai te travèrsa, na storia l inà,
le tu vöne d aga la sèide fa pasà.
E d invèrno dut bianco co l nèi e i candlòte:
paesagio da fiaba te par nt la nöte.
De dénte bonaria t és popoló,
dénte sanziéra ch a sénpre loró.
N pòsa al progréso sfruté o roviné
sta vèrde valada, béla com ch la iné.
Tra vdis e pzös, da mónte circondó,
Comélgo, t és na làuda a chi ch t a creó.
CHI ELA?
Anche s t al bósco iné ncamò nèi,
t la vöde bonóra a partì co l dèi.
E cuön ch la tórna co l dèi piön d lègne
i sudóre i vèn du cóme le staladègne.
Ogni tanto t la sénte ch la bagara nt al ciantón,
inà na ós che riva de piön.
Par n sentila a pravariché
basta ch l abia un siòlo da sfreié.
Éla iné brava, inà vòia da lorà,
ne stà mai fèrma, laóro va a cetà.
Duto iné bél, duto i pias:
n la biciaràa via ninte, anch s iné n vas.
Péd i canaie l a pöcia paziénza:
co i parla in gédia da potdà n la stà zénza.
Cuön ch la sénte la musica i pias a balà,
ogni tanto t la sénte anch a ciantà.
Ma cuön ch l a l béco e ch la tira sóte
ne stadèi spiéla, snò fa gni nöte!
Fórse calcdun a capù chi ch iné,
par chi che n sa lo digo ié:
iné Gigia, la néza d Tina,
ch a dame al bondì é senpre la prima!
“MAMA”
“Mama”, la prima parola su la mi bócia;
sèio come un pitus pöna gnu fòra dla s-ciófa.
Tu inés la mi lus, èi paùra dal scuro,
sol nt i tu braze me sént al sicuro.
O mama, te prèio, stame vizin,
adés che sèi pizal e co sarèi cresù n tin;
sèi come un fiór sbalotó dal vénto,
tu me das siguröza, tu me fas conténto.
Prìvme de algo, ne sta dame duto,
fèi ch ié capìsa i sacrifìzie ch t as fato,
e se co l cröse t darèi calch dolór,
me sta privéme de dut al tu amór.
N tin al òta crösarèi anch ié,
dant i mi véie vdarèi sol te,
tu che t me spéte co i bràze avèrte
e via par la nöte t me tir su le cuèrte.
Sarà ricòrde piéns de rinpianto,
parché tu sas che t vói bèn tanto,
t lo digo adés che sèio un bòcia:
“mama”, paròla ch fa piéna lo bócia.
CONTENTASE
Par contentase iné na menzina,
che n s la tèn nt la vetrina;
t pós cetàla dinze d te:
ne n é difìzile, fèi com me.
Spröme n tin la fantasia,
dut dintórno vèn poesia;
anch al pra zénza fióre
t lo vöd bél co i su colóre.
Tòl la vita com ch la iné,
pènsa a duce, no sol par te,
e n spié mai chi ch a dapì,
ringrazié da lva ogni dì.
A cetàse in conpagnia
i pensiére bici via;
sintì l còro ch cianta bèn:
l pòrta nt l aria odór d mus-cio, odór d fèn.
Ne n é l òro ne l ardénto
che t po fèi senpre conténto;
ma a vlèi bèn a duta la dénte
cósta pöco, n cósta niénte.
Contentase, cröde a mi,
te fa légro dut al dì,
e stasèra te dirèi
iné na béla sèra: na sèra tra d nèi.
MARZO MATO
Marzo mato e estrós
come un rédo capriziós.
Te pias canbié fazia ogni dì,
ma ch són d isuda t ne fas sintì.
Calch dì te ure, n te sas che fèi,
se n fös al vénto gniràa ncamò nèi.
E cuön ch al vénto sófia benón
se sénte i rèume ch fa mal de piön.
Un autro dì iné un bél saróio
che fnis al nèi da dislegà.
Le fömne vèrd fòra le finéstre,
le bate i léte e le taca a netà.
Da la banda de Cróne ne n é pi nèi
e grume d grasa portade co l dèi
i fa figura in médo al prà:
gno ch é pi umdo taca a verdolà.
Anch i canaie l isuda sénte,
la scòla pöda, n i a vòia da fèi niénte;
solo da córe e da mataié:
i somèia mate pròpio com te.
Va là, va là, marzo, fnis prösto parché
dòi te vèn aprile ch pi savio l iné.
LA ZIRIA
Pasa na ziria, la sfióra l tarèn,
nt al béco la inà un spigo d fèn.
La dòla su in auto, dòpo la se pòia
sóte un cuèrto a fèise la cóa.
Sbate le ale, se pòia su un piól,
béca na frógla o n sèime d un fiór.
Un secóndo: apò via, sénpre pi in su,
su vèrso l ziél che divénta blu.
Zénza confins la su libertà;
come na ziria podèi dolà!
Come na ziria dòla l pensiér,
nt al ziél tanto grön e tanto bél,
bél com i véie de na creatura,
celéste e linpide, piéns d aria pura.
L é un punto lontön che vèn e che va,
ma dopo un secóndo da nòvo l é cà:
la s pòia du bas, la béca al pantön:
a da fnise la cóa; vo fnila benón!
10 MAI 1981: P LA FESTA DI VECE
É bél cetase insiéme,
pasà nisché óre in alegria.
Vödve csi légre me vèn un grópo
e anche n tìn de nostalgia.
Nostalgia di mi véce ch ne n é pi:
vlaràa avèighi cialò sto dì.
Ma n vói rovinéve sta dornada,
lasón d na banda duto e sintón na sonada.
Dismentièi par n tin le vostre pöne,
fadèi finta d avèi ncamò vint ane.
Ringrazión i organisatóre par sta béla dornada,
co la spranza ch la s ripéta ogni anada!
10 MAI 1981: CHE BELA FESTA
Che béla fésta, che alegria, che béla conpagnia!
Nisché óre pasade insieme pi béle n se podéa.
A vödve csi contente al cuöre se ingrandìa.
Avràa vlu avèi i braze tanto grén:
brazave duce cuance e dive ch ve vlón bèn.
E anche s i ane é tance podón ncamò insigné
la vera alegria, ch i dógn po invidié.
N tin d musica par balà, n tin d ós par ciantà,
con calche mòsa de Ricci, ch ne fadéa ride da carpà.
E che dì a chi ch a avù sta béla iniziativa?
Brave, tanto brave, la fésta é riusida.
Riusida tanto bèn, che par ch le nisché óre
i nòs care véce s é sintide com i tóde.
Un grazie ale suòre d avèine ospitó
e n dismentión i sonadóre ch par viétre inà sonó.
Augurónse che sta fésta s ripéta ogni ön;
sarón ncamò duc insieme: cösto é cöl che sprón!
COM CH É CANBIÉDA LA VITA CSI COM CH É CANBIÉDE LE STAGIÓN
Me ricòrdo co rvéa l isuda
e l nèi tachéa a dislegà;
se vdéa le fömne dant le pòrte
su l mastéle a lavà.
Ne n èra detersive, Omo Dixan e Olà,
co l sbórs e l conóie tocéa sfroglà.
Po gnéa l istéde, nt i pradis èr duto un bulié,
le fömne a rodlà, i òmis a sié,
e cuön ch al fèn èr söco i déa a restlà;
i canaie su la mdöna s godéa a folà.
Rvéa l otóno e le fömne co l dèi
coiéa le patàte e anche i fadéi.
Intanto nt i pràdis se siéa l otigói,
s al témpo èra bruto i fadéa i cogói.
Gnéa du l vace da Colgiastlin,
i òmi fadéa cónte, s èra algo nt al tacuin
par dì a la fiéra di Sante a conprà
un bél porzluto da arlevà.
La prima maiéda fadéa capì
da parecé al rocsòch, la lióda, al badì,
i scarpóni, le ciaspe, le còrde, al zapin,
par dì a tòle lègne in Visdénde, o su nt al Zardin.
Sti òmi che rvéa co le lióde sul stradón,
la barba giazada, l inzéngo nt le mön,
duce conténte, anche s i èra strache,
par löre bastéa avèi lègne, fèn e patàte.
Le fömne d invèrno vizin al larì
filéa la lana, ncamò inànte méd-dì;
n stadéa mai fèrme, avéa sémpre da fèi,
in céda tignia anch al pulinèi.
La vèia d Nadà mös nt al cadrin
e po duce insiéme dé a matutin;
ne n èra ne lus ne piante d Nadà,
sol càlche lumin impizó cà e là.
Anche nt al pöco i se contentéa
e da bonóra i augùre i se fadéa.
I nòs véce inà fato tance sacrifizie,
i èra pi unide e vère le amicizie:
dovràa ése par nèi la prima lezión,
ma són masa canbiéde,
pròpio com le stagión.
PIÖN DI UZÉI
Inère un barachin
gno ch se podé bèi na bira o na palanca d vin;
e n tin al òta i s a do da fèi:
adés iné na béla baita nt al “Piön di Uzéi”.
É béla la su posizión:
dedòi le piante, dedante pasa al Fardón.
In machina con pöco t pos rvé,
se t vas par tréi aria bòna t pos respiré.
D istéde ai sióre pias fèi ste caminéde
tra l vèrde di nòs pradis e di nòs bosche:
i se fèrma lontéra a mangé e bèi
ala baita nt al “Piön di Uzéi”.
Bruno e Gabriella dla baita iné i parén,
sinpatico li, atleta e maéstro d sci;
Gabriella senpre soridénte, dovial ped la dénte:
a fèi café o bicé fòra vin
inà mestiér, tira l aga al su molin!
E cuön ch é pi laóro, in pés tócia ch i mànge un bocón:
i gniràa com le rönghe s dovös duré dut l ön.
Adés a Cianplòngo vèn senpre pi dénte
in grazia dle baite e duce son conténte.
TARIGOLE
Un autro paese su la sinistra dla Piai:
tante ténde e “roulottes”, mile ós de canai;
a luio e agósto, da dadsèra a dadmön
se vöde stu paese fèise senpre pi grön.
La baita iné béla in médo ale piante;
dut néto dintórno co i fióris dedante;
i canaie s divèrte a fèi bionbao,
chi ch déia ala bàla, chi ch va du su la Piài.
Da la finéstra d cusina vèn fòra un bon odór
de cnéghi, luganghe, polénta e cavariól;
se mangia benón, s respira aria bòna;
é bél al “campeggio” sot la lus dla luna!
E cuön ch é bél ténpo e l saróio bate
te vöde ste sióre ch vèn com le mulate;
i grile che cianta, un disco che sòna,
pitén su la pianta e tanta aria bòna.
É vita a Tarìgole e anch confusión;
on un autro paese nt la béla stagión.
ALA TELEVISION
Che marvèia, che emozión,
a vöde i nòs pòste par televisión,
vöde i nòs mónte, le nòstre piante:
somié pi béi, e sì ch i ón sénpre dedante!
Ma fórse pròpio parché ch són cà,
cle beléze ch inón dintórno n savón aprezà.
Al ziél celéste n tin in-nugló,
le piante vèrde scùro e vèrde sfumó,
parì un cuàdro d un grön pitór,
ch a fèi na pitura böt duto l amór.
On visto i canaie e la nòstra dénte,
i òmis e i tóde a taié le piante;
Silvio dal Puc ch misié la polénta;
Dvige co l dèi dle lègne, duta conténta;
e l “Coro Peralba” co na béla canzón
s é visto e sintù co a tacó la trasmisión.
Iné stó bél, n a do sodisfazión
vöde i nòs pòste e la nòstra dénte par televisión.
AL EMIGRANTE
O emigrante, costreto l tu paese a lasà,
fòra par al mondo senpre a lorà,
e te pos gni solo d istéde:
é bél vöde dute le céde!
Nèi che son cà che fadón par te?
Te vdón lontéra, o vlón solo i tu risparmie mangé?
Al tu laóro a dópio valór;
lasà la tu tèra é senpre un dolór.
Cà t as la céda e la tu dénte.
Podèi sta cà pariràa che n manciös niénte.
Ma par vìve laóro vo;
te t farmaràa, ma gno bat al ció?
In médo al forésto t és pur anbientó,
ma te mancia algo, forse cöl ch t as senpre sognó.
D avèi un laóro al paese natio
é senpre la tu spranza: lo vlös al bon Dio!
Con sacrifizio e nostalgia
te rue lontiéra e t pènse bél che tócia dì via;
te piande al cuöre, te vèn al magón:
é ncamò lòngia rvé ala pensión.
Cuance sudóre e cuanto fastide:
disméntia n tin e ped nèi ride!
Te son vizìn adés ch t és cà,
e co t camine al nòs pensiér ped te gnirà.
Fnide le fèrie, se sèra le céde;
é triste anch par nèi, t ne döve cröde.
Te lase al paese par guadagné un pön,
ma pasa prösto un autro ön!
La céda, la tèra, la pròpia dénte:
é com na ciadöna che n se po rónpe.
Na calamita vlaràa avèi
a tignìte cà, senpre ped nèi!
ECLISE D LUNA
Cuante stöle su nt al ziél,
pi lo spìo pi l é pi bél,
e la luna n tin pi granda
l a l colór com na naranza.
Su la finéstra da le sié
col binòcolo par spié
come ch vèn l eclise d luna,
che n tin al òta divénta bruna.
L ónbra scura dla nòstra tèra
panpiön panpiön scurìs sta sfèra;
spìo e sénto la pél d oca,
me emozióno com n aloca.
Fiso l ziél ch é n tin pi scuro,
la lus dla luna n é pi sul muro;
ma dòpo n tin com un buón
tórna a gni fòra stu lanpión.
E nt al ziél piön de stöle
ncamò pi béla la se fa vöde:
la stà csi bèn in médo al ziél,
ch zénza lùna n saràa csi bél.
AL SEGNO DLE STAGION
Na pizla sèra, btuda là nt un ciantón,
nisché vadis de fióre ch ciapa lus dal barcón,
n tin d vèrde in céda par avèi l ilusión
ch l istéde sèia lòngo, ch al dure dut l ön.
La lus dal saróio e l su calór,
vlaràa podèi dave par vödve in fiór.
Ve spìo, ve curo, ma vödo ogni di
ch la béla stagión é dòi par fni.
N tin d vèrde, n tin d róso, calch fòia du bas:
la vita iné curta anche se bél iné l vas.
Al saróio spunta listös ogni dì,
le fòie vèn dale, ma tornarà a fiorì.
Ne n é csi par l òn,
ch a ogni stagión ch pasa
na fìfa o n ciavèi biànco
al ténpo ne lasa.
VERD I VEIE
Pardón-ne, mónte o fiór o val,
se v ón trascuró o pöco v ón spió,
é volù un maestro d fotografia
a fèine capì cöl che bición via.
Vardón i véie, vardónghi benón,
senpre ciapade da tance pensiére,
co i pés du bas ón saró i véie.
Chisà cuant òte t avrón zapó su,
o pizal fiór, o sègno d amór;
t és döbal cóm un redùto,
n te t pós difénde, n te parle, t és muto.
Cuanta contentöza e che pas,
par cuàsi d auzàs da du bas,
e bate bate al cuöre,
che emozión ch po fèi i tu colóre.
O pas, gno ch l anma se sénte lva,
tra l mónte csi béle al pensiér vo dolà;
chi döghe de lus co léva la luna
te pòrta in auto, te t sént com na piuma.
Ste cròde supèrbe,
com tànte sentinéle sui bosche vèrde,
co riva al nèi le canbia vistì:
é duto un lugór apöna ch vèn dì.
O mónte, o val, o fióre,
inventà vlaràa mil paròle;
ma ve digo con dùto al cuöre
ch ve vói bèn!
RUMORE DADNÖTE
L arlòio fa tich tach,
al fögo che sciòpa,
al cuöre che bate,
la cianpana ch fa bòta.
Na machina ch pasa,
sénto ch burla na vacia,
l aga che córe:
oh, cuance rumóre!
S dis ch la nöte é fata de silénzio!
Un gét che miaulèia: somèia un laménto;
la pizla ch se insònia, taca a parlà duro;
na mósa: s la ciapo, la smardaio sul muro.
L aga che cói me fa sotà su,
un pas sul marciapié s lo sénte fin casù;
tiro le rèie e vóio sintì
s é un pas che conóso… sì, sì, rua li!
UN PIANTO E UN LAMENTO
Véie piéns de disperazión,
lagrime ch vèn du com un cornón;
béche disfate ch se domanda parché,
parché ste disgrazie, e rispòsta n iné.
Silénzio de tónba, róto solo dal piande
de chi ch é restade e t vöde de dante;
ogni roba ricorda e parla de te:
tu ne n és pi: che farèi, pöra me?
Duto vödo nögro, duto iné scuro.
Vlaràa bagarà, dà dal ció dinze par al muro.
E cuante parole, d circostanza e d ocasión,
ma chi po capì un dolór csi grön?
S möve na fòia, vèn fòra al vénto.
Nte stu silénzio un pianto e un laménto;
dolór e lagrime résta par me,
adés che sèi sóla, sóla zénza te.
IN OSPIZIO
Che silénzio nte cle stanze,
nsun che ride, nsun che piande.
Nisché véce ala televisión,
calcdun nt léto, calcdun sul barcón.
Un vécio viada su e du par lòda,
spia du bas, par ch al cont i pas,
me par ch al se sénta come nt na cabia,
ne n é Dio ch al s fèrme, me fa cuasi rabia.
Un se vizina e taca a contà:
“Inèi fis e fie ch me vèn senpre a cetà”.
Lo vödo a ingiutì, n al po pi parlà,
al sbasa al ció, i véie i ludis:
chisà che ch al pènsa (fórse: val la pöna avèi fis).
E dopo l continua e l dis che
“cialò són curéde e inón da mangé”,
ma l su cuöre piande, inà nostalgia
dla su céda e dla su via.
Vlaràa dighi algo, na bòna paròla,
la vita iné csi, gira com na ròda;
incói söd cialò viétre e dmön chisà,
se gnirón véce, rivarón fórse cà.
Che cuadro ai mi véie:
sti véce ch padìs,
par cuasi ch i dìga: “Che fa che ne fnis”?
I misura l paròle,
i a l moral sót le sòle.
Pènso e domando: che s podaràa fèi?
I véce, i nòs véce, – se s po – tignónghi ped nèi.
RICORDE CARE
Cuance ricòrde che ogni un inà!
e ogni tanto é bél a pensà
cuön ch s èra pìzi, e i mile parché:
parché iné i poröte, parché iné i re.
Al età dla scòla la novità:
n tin par sòrte se taca a inparà.
Ne n èra niénte, ne giornai ne televisión;
inànte d zöna s didé su le orazión.
E com le pite s dé a dormì.
Le sòlite stòrie tocé sintì:
cöla di sasìns, dl ardéia o dal lupo;
e dla paura n se dormì pi nt al suto!
Crösùde n tin, e iné i su inpègne:
chi a tòl al late, chi a parecé le lègne.
E co s podé s dé a mataié
a pultro o al bale fin ale sié.
L età pi béla, zénza fastide, zénza pensiére,
co l mön dut lórde e l béco piön de mardéle.
Se s contentà con niénte parché
avóne tanta fantasia a mataié.
A södis o ditsét ane s tacà a tiré i véie:
le prime piandude, le prime cridéde;
la fotografia scònta nt al scrìn;
se pensà e s piandé sót al cusìn.
É fnida l età, l età pi béla,
cuön ch s èra conténte anch par na caraméla;
n s avé probléme o autro da pensà:
solo da mangé, mataié e fèi danà!
Al ténpo pasa, al dòla via:
ricòrde càre ne tèn conpagnia.
CHI VÉIE!
Celéste chi véie,
un ziél zénza fin,
pradis duc vèrde,
gno che n s vöde confins.
Cianpe de spighe ch ludis come òro,
che pióa o che màie é senpre saróio.
E vödo i colóre d un mar in tanpésta,
n tin dopo i canbia co i colóre d na fésta.
Al nögro vèn bianco,
al celéste turchin;
specéme nte chi véie
é com bèi un gòto d vin.
Me sénto lediéra,
cuasi come na piuma;
se slòngio i braze
fórse tócio la luna.
E dèio i colóre anch al ténpo e ale óre,
i colóre pi béi che nsun mai n a vdu
par cólpa d chi véie
ch ogni tanto vèn blu.
CHE CIÓ CH A L ÒN, MA…
Da cuön ch l òn iné nt al móndo
l é senpre du inante, basta spiése dintórno:
l sa dì s al ténpo é bél o bruto,
l a fato mile invenzión, al sa cuasi duto.
Inà un zarvél che ogni di l invénta una,
da cà e n tin l fa céda anch su la luna.
Incói spostase ne n é pi n probléma,
s fa colazión cialò, in America da zöna.
La vita al n a slongió, in média s vive dapì;
al taia, al cuöde, al dónta la nòstra pél com un vistì;
savón che ch suzéde nt al móndo par radio e televisión,
ón machine ch fa duto, basta fracà n botón.
N se dòra pi le pöne par fèi operazión:
te fràche nisché tàste: vèn fòra le adizión!
Epùr cà nte stu móndo
va duto co l cu in su:
ogni dì i maza e i ròba,
i vèn sióre co la dròga;
te sénte ch iné guère
e ch i se maza su
par un bocón d tèra
o par resón che n s a capù.
Posibilmai che l òn
che tante ròbe sa
la menzina par la pas
n al pòsa inventà?
OTONO
Ziél gris, fòie dale du bas:
otóno, é cöse i colóre ch te pias.
Nughi base, somèia parfin
ch i vòia dà l mön al fumo di camins.
T me fas pensà a na persóna avlida,
tanto sèria, sénpre inbotida.
Te piande dadnöte, bagnéda é la strada,
sui pradis le tu lagrime é gnude rodada.
Calmade i rumóre, pi chéto dintórno,
finéstre sarade e fögo nt al fórno.
Le céde par nude adés zénza fióre,
anch al saróio n a pi i su colóre.
I tu dis iné curte, vèn nöte ale sié;
par i sante e i mòrte t ne invide a preié.
E dopo l istéde ch é pi confusión
inón n tin de pas ch fa pròpio benón.
Su, fòrza, otóno, ne sta tiré sóte:
fèi bél via pr al dì e piande dadnöte.
Com dut le stagión t as d bruto e d bél,
anche s le fòie é dale e gris iné l ziél.
BECARIA
Un òta nt i nòs paese s fadé becaria.
S arlevà un porzél e dòpo s lo mazà.
Me par da sintì ncamò l bón odór
de lardo disfrito, luganghe e osacòl.
Era un laóro ch duré un dì e na nöte:
s parecé un grön taulazo
ch a netalo s ciapà le guöte.
A madnà la ciarne èra la machina a mön:
le scòrze èra dure; s madnà n tin prön.
N se bicé via ninte; duto èra bón.
Co le frize dal lardo s fadé anch al pön.
Le luganghe d sango co n bón tin d ai:
che gusto mangéle: n lo dismentiarèi mai.
Era fórse pi fame o fórse parché
ogni dì la ciarne n se podé mangé.
La spönga ncamò ciauda giréda in padéla
ne n ère nanche cuöta ch l èr bél anch mangéda.
I òse s i bté a fumé
e nt al minestrón èra algo de bón.
Se bté rade d ògni bèn sóra le cusine a sicé:
inèra na fésta cuön che s tacà a mangé.
Adés becaria n se fa pi; n se po pi tignì porzéi;
ma sólo a ricordame me fa lecà i oréi!
CEDA D DUCE
Cuance fióris, cuante candöle!
Anch al ziél é piön de stöle!
La Crós stasèra é distudéda,
ma iné n tin d vita nt la nòstra céda.
Sì, parché é céda d dùce:
dinze stà de dógn e de véce;
al nòs pòsto lo savón:
nsun lo ciàpa, nànch se vlón.
Su le tónbe i crisantéme,
nt al nòs cuöre tante pöne;
somión duta na famèia,
insieme piandón calcdun sot tèra.
E nt al ció con tance ricòrde
fadón vive i nòs mòrte.
Se padìs, s vlaràa savèi
s i sta méio löre o méio nèi.
Arde dute le candöle,
l aria frèida le fa möve
come véie piéns de lus
che ne spia da du nt al bus.
Cösto é l pòsto di pi iuste,
gno ch va i bógn e anch i triste,
duc conpagns nt la posizión,
sèia al siór com al puaròn.
Come cuèrto é solo l ziél,
cuatro mure e n cancél,
ne finéstre ne barchén:
ch maie, ch pióa o ch sèia sarèn.
E sta céda ne n a confins,
antarés o división,
résta d fòra l cativèrie:
n tin de tèra duto scuèrde.
TESTAMENTO D NA MARE
Era d istéde e sonàa l “Ave Maria”:
la vòstra vita s distudée, o mare mia;
sarón duce intórno a vói e panpiön panpiön
öd avù la fòrza da fèine l ultimo sermón.
Co i véie smòrte ne spiöde un pr un:
“É duce cà i mi canaie, o mancia calcdun?”
S é fat silénzio nte cla stanza cal moménto,
no a pöna, ma a ós öd dito al vòs testaménto:
“Vardèi da vlèive bèn, da dì d acòrdo” pi òte öd ripetù;
calcdun s é lasó da piande, e vói inöd sintù.
Con ch l ultmo filo d ós ne öde incoragió,
e con cal sguardo smòrto un pr un ne öd brazó.
É sénpre vivo in nèi cal moménto,
é inpréso a fögo al vòs testaménto;
iné régola d vita par me,
che val pi d ogni ròba e dl òro ch inà i re.
E com na candöla la vòstra vita fnìa,
na sèra d istéde, co l sòno dl “Ave Maria”.
CHE PAS
Che bél ch iné stasèra:
le nugle somèia de bonbàs
e nt l aria iné tanta pas.
Se sénte pròpio ch iné vizìn Nadà:
al nèi inà scuèrto al bósco e anch al pra.
Le finéstre inluminéde, i camìns fuma,
ogni tanto vèn fòra anch la luna.
E nte sta pas ch iné dintórno
ié pènso a duta la dénte dal móndo,
a chi ch ne n a ciaudo né mangé,
a chi ch par vive tócia tribulé.
Són duce sót un ziél, stasèra de bonbàs,
ma chisà se duce sénte nt l aria
cöl ch sént ié: tanta pas.
NADÀ
Sul mus-cio e la dasa
iné l mus e la vacia,
vizìn la Madòna, San Giusépe e l Banbìn:
é prònto l presepio; Nadà é vizìn.
Le föde e i pastóre
intórno la capana,
un angiul par sóra
che cianta “Osana”.
Farmase e pensà:
che iné al Nadà?
N dovràa fórse ése na fésta d amór,
de pas e letizia in onór dal Signór?
Ma invéze al Nadà é solo na córsa
a chi ch po da pi, ch a piéna la bórsa,
se strópa le rèie ai angiui che cianta
“glòria nt al ziél e pas su la tèra”
intanto nt al móndo se parla de guèra.
Signór, tu ch t és gnu doimila ane fa,
dislöga i cuöre dure,
nt la pas fèine spra.
Sul mal vinza l bèn: é cösto l Nadà!
E sentirón nt l aria i angiui ciantà.
ÖN CHE FNIS
Anche stu ön é cuasi du
e duce esaminón che ch on avù;
on avù mal, on avù bél?
ogni porta purtropo a l su batél.
S é du dandòi bisogna spra
che un ön méio fórse gnirà;
e co sta spranza par al nòv ön
domandón la salute e n bocón d pön.
Ne stadón lamentase se algo mancia;
se duto cröse, se duto auménta.
Són abituéde masa dandòi:
nèi vlasón dut le comodità,
ma dopo se rasa s iné da pagà.
Sarón l otanta zénza nostalgia,
scominzión l ön nòvo in alegria.
A duce i véce (scusèi, “dla terza età”):
su co l moral, n bisogna disprà.
Vlöde un consilio?
Dopo i “anta” i ane n se déve contà;
e da es senpre dógn ve somiarà.
Auguri a duce, stadèi benón
dal primo d genaro ala fin dl ön!
A MARIA
Cà in tèra e su nt al ziél
al tu nóme iné l pi bél.
Tu la prima tra le tante,
la pi santa fra i Sante.
Al tu cuöre tanto grön
bèn vo al tristo e anch al bón.
O Maria, Madòna cara,
slòngia i braze fin cadù,
sgórla n tin le nòstre anme,
fa ch pensóna a Ti lasù.
Tu, salute di malade,
iuta chi ch é nt al dolór,
dà la fòrza ai disprade,
che solo in Te céta l amór.
Tu, la mare d duce cuance,
Tu ne vós ped Te lasù,
coi beate, angiui e sante
apéd tu fi, al bón Gesù.